Για αρκετές δεκαετίες τώρα, μέσω της μεγάλης οθόνης και αρκετών μεγάλων κινηματογραφικών επιτυχιών, φανταζόμαστε την ύπαρξη ρομπότ στο διάστημα. Ποιος από εμάς δεν αναγνωρίζει πλέον τα R2-D2 και C-3PO των Star Wars; Όμως, με την εξερεύνηση του διαστήματος να έχει μπει σε μια νέα πορεία την τελευταία δεκαετία, τα διαστημικά ρομπότ δεν περιορίζονται πλέον στη μεγάλη οθόνη, αλλά γίνονται πλέον πραγματικότητα. Πλήθος διαστημικών υπηρεσιών και εταιρειών δαπανούν δισεκατομμύρια δολάρια για να δημιουργήσουν ρομπότ, που θα βοηθούν στις μελλοντικές αποστολές, θα διευκολύνουν την εξερεύνηση πλανητών, αλλά και άλλων καθηκόντων που ο άνθρωπος δεν μπορεί να επιτελέσει.
Ρομπότ, βοηθοί αστροναυτών
Η ιδέα ενός ανδροειδούς ρομπότ που θα βοηθάει τους αστροναύτες, εκτελώντας ένα ευρύ φάσμα εργασιών στο διάστημα δεν είναι καινούρια. Ήδη από το 2015 η NASA έχει φτιάξει ένα πρωτότυπο ρομπότ, το R5 ή αλλιώς Βαλκυρία, ύψους 2 μέτρων και βάρους 132 κιλών, που θα μπορεί να πραγματοποιεί επιδιορθώσεις στις δύσκολες συνθήκες του διαστήματος αλλά και να συλλέγει ανεξάρτητα δείγματα.
Αν και παραμένει αμφίβολο αν τελικά η Βαλκυρία θα πετάξει ποτέ στο διάστημα, μια αντίστοιχη ιδέα υλοποιεί τα τελευταία χρόνια και η ιαπωνική εταιρεία Gitai, που θέλει να το δει να χρησιμοποιείται στις εργασίες αναβάθμισης του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού, αντικαθιστώντας τους αστροναύτες σε εκείνες τις εργασίες που εγκυμονούν τους μεγαλύτερους κινδύνους. Σύμφωνα με την Gitai, το ρομπότ της θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε επισκευές δορυφόρων χαμηλής τροχιάς, όπως επίσης και σε μελλοντικές διαστημικές αποστολές στη Σελήνη και τον Άρη.
Αυτόνομα rover εξερεύνησης πλανητών
Από την προηγούμενη χρονιά έχουμε ήδη γνωρίσει το Perseverance, που εξερευνά την επιφάνεια του Άρη για λογαριασμό της NASA. Όμως στα μελλοντικά χρόνια σημαντικό ρόλο θα παίζει το μέγεθος τέτοιων «οχημάτων» (το Perseverance έχει όγκο αντίστοιχο περίπου με ενός αυτοκινήτου), προκειμένου οι διαστημικές υπηρεσίες και εταιρείες να μπορούν να μεταφέρουν περισσότερα από ένα rovers για να επιταχύνουν τη διαδικασία εξερεύνησης. Μια τέτοια πρόταση έρχεται και πάλι από την Ιαπωνία. Βάρους μόλις 3,7 κιλών το rover της ispace διαθέτει 360 μοιρών 3D κάμερες, μπορούν να διασχίσουν επιφάνειες των πλανητών, συλλέγοντας πολύτιμα δεδομένα, χαρτογραφώντας πιθανά σημεία εξόρυξης. Η πρώτη αποστολή του αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2023 στην επιφάνεια της Σελήνης.
Cimon, η φωνητική βοηθός για τις διαστημικές αποστολές
Έχει αναπτυχθεί από την Airbus και αποτελεί ένα κινούμενο αυτόνομo σύστημα βοήθειας, με αντικείμενο να προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες στο προσωπικό του Διεθνή Διαστημικού Σταθμού. Η Cimon είναι μια φωνητική βοηθός, που χρησιμοποιεί μια έκδοση του ΑΙ συστήματος IBM Watson, που μπορεί να αλληλεπιδρά με τους αστροναύτες κατά τη διάρκεια εκτέλεσης εργασιών. Διαθέτει δικό της σύστημα πλοήγησης στο εσωτερικό ενός χώρου (όπως αυτό του ISS), ενώ μπορεί να εντοπίσει έγκαιρα πιθανά τεχνικά προβλήματα, προειδοποιώντας το προσωπικό με το οποίο συνεργάζεται.
Ρομποτικό σκάφος επιδιόρθωσης δορυφόρων
Τα προσεχή χρόνια δεκάδες χιλιάδες δορυφόροι αναμένεται να εγκατασταθούν όχι μόνο σε τροχιά γύρω από τη Γη, αλλά και γύρω από άλλους πλανήτες. Τι θα συμβεί αν πάει κάτι λάθος; Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορείς να στέλνεις κάθε μέρα μηχανικούς στο Διάστημα.
Κάτω από αυτό το πρίσμα η NASA αναπτύσσει το OSAM-1, ένα ρομποτικό σκάφος που θα μπορεί να προσφέρει πολύτιμη βοήθεια σε τέτοιου είδους προβλήματα. Το OSAM-1 μπορεί να διορθώνει πιθανές ζημιές δορυφόρων, επεκτείνοντας τη διάρκεια ζωής τους, ενώ έχει και την ικανότητα να συμβάλλει και στην μείωση του προβλήματος των διαστημικών σκουπιδιών, που αναμένεται να γίνει πιο έντονο τα επόμενα χρόνια.
«Αρειανές μέλισσες»
Πιθανώς να έχουμε ήδη ακούσει για τις ρομποτικές μέλισσες να επικονιάζουν αυτόνομα τις καλλιέργειες εδώ στη Γη. Τώρα αυτά τα έντομα έχουν νέο design, καθώς και νέο σκοπό, στο διάστημα: την προηγμένη εξερεύνηση του Άρη.
Σε πρωτότυπο στάδιο ακόμα, οι αρειανές μέλισσες μεγέθους 3 έως 6 εκατοστών θα μπορούν να «δουλεύουν» σε σμήνη, χαρτογραφώντας το έδαφος στον κόκκινο πλανήτη, συλλέγοντας δείγματα λεπτού αέρα και να μεταφέρουν εικόνα και δεδομένα πίσω στη Γη.
Όπως γίνεται αντιληπτό η ανθρώπινη φαντασία και επινοητικότητα δεν έχει όρια και τα κάθε είδους ρομπότ ή εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης αναμένεται να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην εξερεύνηση του διαστήματος.
