Ας αναλογιστούμε για μια στιγμή πόσες φορητές ηλεκτρονικές συσκευές έχει στην κατοχή του ένας μέσος άνθρωπος. Smartphone, tablet, πιθανώς ασύρματα ακουστικά, μια φωτογραφική μηχανή, ένα φορητό ηχείο και πόσα ακόμη, καθένα από αυτά συνοδεύεται από το δικό του και ίσως διαφορετικό φορτιστή. Δεν θα μπορούσαν όλες οι παραπάνω συσκευές να φορτίζονταν με τον ίδιο φορτιστή;
Αυτό είναι κάτι που εξετάζει να φέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Και η αλήθεια είναι ότι το υποστηρίζει έντονα εδώ και πολλά χρόνια, από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας. Η ιδέα του ενιαίου φορτιστή, δηλαδή ενός κοινού προτύπου φόρτισης για τις συσκευές δεν είναι λοιπόν καινούρια. Πριν από περίπου 10 χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση ζήτησε εθελοντικά από τις εταιρείες κατασκευής smartphones να υιοθετήσουν ένα κοινό πρότυπο, χωρίς όμως τελικά η βιομηχανία να ασπαστεί συνολικά την ιδέα.
Τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση επιστρέφει και η εθελοντική πρότασή της γίνεται υποχρεωτική οδηγία για όλες τις εταιρείες συμπεριλαμβάνοντας πλήθος ηλεκτρονικών συσκευών και όχι μόνο τα smartphones. Ενδεικτικά, η πρόσφατη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρει: «η πολυετής συνεργασία με τη βιομηχανία στο πλαίσιο μιας εθελοντικής προσέγγισης έχει επιφέρει μείωση του αριθμού των φορτιστών κινητών τηλεφώνων από 30 σε 3 κατά την τελευταία δεκαετία, αλλά δεν πέτυχε την πλήρη επίλυση του προβλήματος. Πλέον, η Επιτροπή προτείνει νομοθεσία για την καθιέρωση μιας κοινής λύσης φόρτισης για όλες τις σχετικές συσκευές».
Στην ίδια ανακοίνωση η Επιτροπή σημειώνει ότι η θύρα USB Type C θα καταστεί η πρότυπη θύρα για όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές, (smartphones, tablets, φωτογραφικές μηχανές, ακουστικά, φορητά ηχεία, φορητές κονσόλες παιχνιδιών κ.α.), προτείνοντας ταυτόχρονα και τον πλήρη διαχωρισμό της πώλησης φορτιστών από την πώληση προϊόντων.
Γιατί όμως η ΕΕ ζητάει τόσο επιτακτικά τη στροφή προς ένα κοινό φορτιστή; Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης οι φορτιστές εκτιμάται ότι αποτελούν έως και 11.000 τόνους ηλεκτρονικών αποβλήτων ετησίως. Η δυναμική προσπάθειά της για τον ενιαίο φορτιστή έχει ως στόχο να μειώσει αισθητά τον όγκο των ηλεκτρονικών αποβλήτων, τα οποία συνιστούν μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες ροές αποβλήτων στην ΕΕ.
Το δεύτερο σκέλος της πρότασης της ΕΕ εξασφαλίζει, επίσης, σημαντικά έμμεσα οφέλη για το περιβάλλον. Η απουσία φορτιστή από τα κουτιά αγοράς των συσκευών σημαίνει αυτόματα και μικρότερο μέγεθος των κουτιών. Κατά συνέπεια, μειώνονται οι μεταφορικές τους ανάγκες, από τις χώρες παραγωγής στα κράτη που έχουν γίνει οι παραγγελίες και κατ’ επέκταση μειώνονται οι εκπομπές ρύπων CO2 σε όλη την αλυσίδα διανομής των συσκευών (φορτηγά, αεροπλάνα, πλοία κλπ).
Πότε θα δούμε τον κοινό φορτιστή; Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, η μεταβατική περίοδος έχει οριστεί στους 24 μήνες από την ημερομηνία θέσπισης της οδηγίας, δηλαδή από τη στιγμή που η πρόταση θα περάσει από το Ευρωκοινοβούλιο. Κατά συνέπεια, το πιο ρεαλιστικό σενάριο κάνει λόγο ότι το 2024 όλες οι ηλεκτρονικές συσκευές που θα κυκλοφορούν στην Ευρώπη θα έχουν την ίδια θύρα φόρτισης. Ας το ελπίσουμε, αφού θα αποτελέσει μια ακόμα καλή πρακτική για να αντιμετωπίσουμε συνολικά τις μεγάλες περιβαλλοντικές προκλήσεις, όπως η αλλαγή του κλίματος και η ρύπανση από μικροπλαστικά.