Είναι ξεκάθαρο ότι στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η ανθρωπότητα βρίσκεται ένα βήμα πίσω. Η ανάγκη για άμεση δράση είναι περισσότερο σημαντική από ποτέ, οι προοπτικές από τους ειδικούς και επιστήμονες είναι αποθαρρυντικές, καθώς εκτιμούν ότι μέχρι το τέλος του αιώνα η μέση θερμοκρασία στη Γη, μπορεί να είναι έως και τέσσερις βαθμούς κελσίου, υψηλότερη από εκείνης της προβιομηχανικής περιόδου.
Ναι, μπορεί να μην φαντάζει μεγάλη αύξηση, αλλά όπως επισημαίνει μία πρόσφατη ανάρτηση στο site του παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ, την τελευταία φορά που η μέση θερμοκρασία ήταν 4 βαθμούς χαμηλότερη από αυτή του μέσου όρου, τεράστιες εκτάσεις στην Ευρώπη ήταν καλυμμένες από εκατοντάδες μέτρα πάγου.
Εξίσου δυσοίωνο είναι και το αντίστροφο σενάριο. Για την αποτροπή του θα χρειαστεί συντονισμένη δράση από κράτη, φορείς και ιδιωτική πρωτοβουλία. Ωστόσο, ο μόνος τρόπος για να αποτρέψουμε μια τόσο μεγάλη κρίση όσο η κλιματική αλλαγή είναι απαραίτητη η τεχνολογική καινοτομία, ανατρεπτικές και αποδοτικές ιδέες για καθαρή ενέργεια και λιγότερες εκπομπές άνθρακα. Η αλήθεια είναι ότι μερικές έχουν ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζονται, μερικές μαζικά, όπως τα πλωτά αιολικά πάρκα που αναπτύσσονται πλέον µε ταχείς ρυθμούς και αρκετές άλλες πειραματικά, στα πρώτα τους στάδια για να δοκιμαστούν εάν και εφόσον αποτελούν τις βιώσιμες λύσεις που ψάχνει η ανθρωπότητα.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι οι λύσεις δέσμευσης άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Φανταστείτε τις ως τεράστιες «ηλεκτρικές σκούπες» που απομακρύνουν υψηλές συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, αποθηκεύοντάς το είτε υπόγεια είτε σε κάποιες περιπτώσεις επιστρέφοντάς το σε κάποιες βιομηχανίες, όπως εκείνες της παραγωγής λιπασμάτων ή ακόμα και αναψυκτικών.
Ένας ακόμα ιδιαίτερα υποσχόμενος τομέας είναι εκείνος της αποθήκευσης ενέργειας. Ναι, τα φωτοβολταϊκά ή τα αιολικά πάρκα μπορούν να παράγουν σημαντικές ποσότητες ενέργειας αλλά όπως όλοι αντιλαμβανόμαστε αυτό συμβαίνει κάτω από συγκεκριμένες καιρικές συνθήκες. Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται πλέον ένας παράλληλος κλάδος, με λύσεις που θα μπορούν να απαντήσουν στην πρόκληση της αποθήκευσης σημαντικών ποσοτήτων ενέργειας για μεγάλο διάστημα. Μια τέτοια εξέλιξη θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση, προκειμένου η ανθρωπότητα να μπορεί να στηριχθεί 100% στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ένα μεγάλο στοίχημα για αρκετούς είναι η πυρηνική σύντηξη ως μέθοδος παραγωγής ενέργειας και κυρίως η μετάβασή της από ένα ακριβό πείραμα, που είναι στην παρούσα φάση, σε μια βιώσιμη μορφή παραγωγής ενέργειας. Μέχρι πριν μερικά χρόνια υπήρχε η εκτίμηση ότι θα συμβεί σε ένα βάθος 30 ετών, ωστόσο μια ομάδα επιστημόνων από το ΜΙΤ το 2018 ανακοίνωσαν ότι μπορεί να συμβεί σε 15 χρόνια, μια εκτίμηση που αν επαληθευθεί θα ήταν τεράστιο όφελος στον αγώνα για την επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής.
Στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής σημαντικό ρόλο αναμένεται να παίξουν και γνωστές σήμερα τεχνολογίες, όπως το Internet of Things (ΙοΤ) ή η Τεχνητή Νοημοσύνη. Στην πρώτη περίπτωση, το ΙοΤ και η δημιουργία έξυπνων δικτύων σε ολόκληρες πόλεις μπορεί να βοηθήσει σε πολλούς τομείς, όπως η ορθότερη κατανάλωση ενέργειας και η διαχείριση κυκλοφορίας, ενώ η Τεχνητή Νοημοσύνη θεωρείται κρίσιμης σημασίας για την παρακολούθηση της υγείας του πλανήτη μας και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Αντίστοιχα, επαναστατικές αλλαγές είναι απαραίτητες και στον τρόπο που καταναλώνουμε ή παράγουμε φυσικούς πόρους. Μια τέτοια επαναστατική λύση δημιουργεί η Arborea. Ένα μοναδικό φωτοβολταϊκό πάνελ χρησιμοποιεί το φως του ήλιου για την ανάπτυξη μικροσκοπικών φυτών τα οποία μπορούν να αναπτυχθούν σε υψηλές συγκεντρώσεις σε ξηρό και άγονο έδαφος. Αυτά τα μικροσκοπικά φυτά, με τη σειρά τους, παράγουν υγιή συστατικά τροφίμων, ενώ παράγουν οξυγόνο και δέσμευση υψηλών ποσοτήτων CO2.
Για να αποφευχθεί το δυσοίωνο σενάριο των επιστημόνων απαραίτητη προϋπόθεση όλων των παραπάνω είναι ο άνθρωπος. Η συντονισμένη δράση όλων, προκειμένου όχι μόνο να λειτουργήσουν οι παραπάνω καινοτομίες αλλά και να είναι προσιτές για όλες τις οικονομίες ανά τον κόσμο, είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθηθεί.