Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις τόσο για την Ελλάδα, όσο και για τις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες, τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ και την Αυστραλία, είναι οι πυρκαγιές. Κάθε χρόνο, οι εκτεταμένες πυρκαγιές προκαλούν σημαντικές καταστροφές στο φυσικό περιβάλλον, επηρεάζοντας οικονομικά και κοινωνικά την ανθρωπότητα. Πλέον, τείνουν να αποτελέσουν εποχιακό φαινόμενό καθώς ξεσπούν κάθε καλοκαίρι. Χαρακτηριστικά, τον Αύγουστο του 2021, το Ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών δασικών πυρκαγιών είχε καταγράψει 1.100 πυρκαγιές, δηλαδή 300 περισσότερες από τον ετήσιο μέσο όρο. Το μεγαλύτερο ποσοστό παρατηρήθηκε στις μεσογειακές χώρες όπως στην Τουρκία, την Ιταλία, την Ελλάδα αλλά και τον Λίβανο.
Είναι δυνατός ο περιορισμός του φαινομένου;
Η χρήση της νέας τεχνολογίας και η εφαρμογή σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων έρχεται να δώσει την απάντηση. Σήμερα, η ανάγκη για αποτελεσματικότερα «όπλα» στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών γίνεται ολοένα και πιο επιτακτική.
Πυροσβεστικά οχήματα νέας γενιάς
Τα πυροσβεστικά οχήματα νέας γενιάς είναι μικρά, ευέλικτα και τηλεχειριζόμενα, ενώ είναι εξοπλισμένα με αυτόνομη δεξαμενή και ξεχωριστό σύστημα πυρόσβεσης. Κάθε τέτοιο όχημα μπορεί να αντλήσει μεγάλη ποσότητα νερού και να μπει στον αγώνα κατάσβεσης πυρκαγιών, ακόμα και μέσα στις φλόγες καθώς η οδήγηση και λειτουργία του γίνονται χωρίς οδηγό. Παράλληλα, η κατασκευή του δεν είναι εύφλεκτη και έτσι αντέχει στις υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσσονται κοντά στις εστίες μιας πυρκαγιάς.
Προσομοιωτές εικονικής πυρκαγιάς
Ένα σύστημα εικονικής πραγματικότητας δίνει τη δυνατότητα στους πυροσβέστες να εκπαιδεύονται σε μια σειρά πιθανών σεναρίων πυρκαγιάς χωρίς, όμως, να εκθέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, οι πυροσβέστες εξοπλίζονται με ειδικά εργαλεία που θερμαίνονται ανάλογα με την υποτιθέμενη εγγύτητά τους στη φωτιά. Ταυτόχρονα, φορούν ακουστικά και φέρουν εύκαμπτους σωλήνες που αντιγράφουν την πραγματική πίεση του νερού. Έτσι, το νέο αυτό εκπαιδευτικό σύστημα εικονικής πραγματικότητας θέτει τους πυροσβέστες αντιμέτωπους με μια επικίνδυνη κατάσταση, αφήνοντάς τους να λάβουν άμεσα κρίσιμες αποφάσεις, να κάνουν λάθη και να μάθουν από αυτά, χωρίς όμως να απειλείται η σωματική τους ακεραιότητα, ώστε να είναι σε πλήρη ετοιμότητα όταν έρθει η στιγμή να λειτουργήσουν σε πραγματικές συνθήκες.
Drones τελευταίας τεχνολογίας
Τα drones αποτελούν μια ακόμα καινοτόμο λύση στη «μάχη» με τις φλόγες. Πιο συγκεκριμένα, τα drones τελευταίας τεχνολογίας έχουν τη δυνατότητα να μεταδίδουν σε απευθείας σύνδεση δορυφορικές εικόνες από τις πυρκαγιές που βρίσκονται σε εξέλιξη, προτού αυτές βγουν εκτός ελέγχου. Στα πλεονεκτήματά τους συγκαταλέγεται η δυνατότητα να εντοπίσουν εστίες σχετικά νωρίς, λειτουργώντας άμεσα στην πρόληψη πυρκαγιών. Επιπλέον, δεν αντιμετωπίζουν τους περιορισμούς και τις αντιξοότητες των παραδοσιακών εναέριων μέσων, όπως ο ισχυρός άνεμος, ο καπνός και το σκοτάδι, ενώ είναι κατάλληλα για να εκτελούν μεγάλες αποστάσεις.
Εκτός των άλλων, δημιουργούν χάρτες, επιτρέποντας στους πυροσβέστες να έχουν ξεκάθαρη εικόνα για την εξέλιξη του μετώπου. Ακόμη ένα συγκριτικό πλεονέκτημα είναι ότι τα μη επανδρωμένα εναέρια μέσα, όπως τα drones, έχουν τη δυνατότητα να πλησιάσουν αρκετά τη φωτιά, παρά την υψηλή θερμοκρασία και τους καπνούς, ή και να προσεγγίσουν δυσπρόσιτες περιοχές, δίχως να θέσουν σε κίνδυνο ανθρώπινη ζωή.
Πυροσβεστήρες-ρομπότ
Μια νέα τεχνολογία κατά των πύρινων μετώπων αποτελούν οι πυροσβεστήρες -ρομπότ. Τα ρομπότ αυτά είναι σε θέση να υποκαθιστούν τους πυροσβέστες σε ιδιαίτερα επικίνδυνες για τη ζωή τους συνθήκες. Διαθέτουν μάνικα νερού, αισθητήρες GPS και λέιζερ, και μπορούν να προσεγγίσουν μία προκαθορισμένη τοποθεσία κοντά στη φωτιά.
Τα τελευταία χρόνια, κορυφαία πανεπιστήμια του εξωτερικού έχουν πραγματοποιήσει έρευνες για τη δημιουργία πυροσβεστήρων ρομπότ και για το σπίτι, οι οποίοι θα λειτουργούν σε πρώτη φάση ως ανιχνευτές φωτιάς και στη συνέχεια ως έξυπνα συστήματα πυρόσβεσης.
NFC (near field communication)
Στις μέρες μας, ακόμα και τα ψηφιακά δεδομένα χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν στην πρόβλεψη μιας πυρκαγιάς και έτσι να διευκολύνουν την αποτροπή της. Στο προσεχές μέλλον, οι πυροσβεστικές υπηρεσίες θα κάνουν χρήση της ασύρματης τεχνολογίας NFC (near field communication) για να παρακολουθούν από απόσταση τις πιθανές εστίες πυρκαγιάς με στοιχεία από το πεδίο. Η χρήση της NFC τεχνολογίας έχει γίνει γνωστή κυρίως μέσα από τη δυνατότητα ανέπαφων συναλλαγών στα smartphones. Ωστόσο, στην περίπτωση ανίχνευσης φωτιάς, η τεχνολογία NFC θα βρίσκεται εγκατεστημένη σε εκατοντάδες εγκαταστάσεις, όπως νοσοκομεία, συνεδριακά κέντρα, κατοικημένες περιοχές, αλλά και δάση και θα χρησιμεύει ως αισθητήρας για την παρακολούθηση της θερμοκρασίας και της ξηρασίας σε πραγματικό χρόνο. Όταν προκληθεί μία πυρκαγιά ειδοποιούν άμεσα το κέντρο ελέγχου, με αποτέλεσμα αυτό να δράσει εγκαίρως και να αποφευχθεί η εξάπλωση της φωτιάς.