Το Μάρτιο του 2020 το αμερικανικό Business Insider φιλοξένησε τις δηλώσεις οκτώ επιφανών Αμερικανών, σύμφωνα με τους οποίους η απόκτηση ενός πανεπιστημιακού πτυχίου δεν συνιστά προϋπόθεση επιτυχίας, υπενθυμίζοντάς μας ταυτόχρονα ότι το 1/3 των δισεκατομμυριούχων των ΗΠΑ δεν απέκτησαν ποτέ τίτλο σπουδών από κάποιο πανεπιστήμιο.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που ακούγονταν αυτές οι φωνές. Εδώ και αρκετά χρόνια, οι ηγέτες πολλών μεγάλων εταιρειών επισημαίνουν την αναντιστοιχία των πανεπιστημιακών τίτλων σπουδών με τις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο επικεφαλής της Apple, Tim Cook, ο οποίος σε ομιλία του τον Μάρτιο του 2019 υπογράμμισε το χάσμα που υπάρχει μεταξύ των δεξιοτήτων που διδάσκονται στα αμερικανικά κολέγια και αυτών που αναζητά η Apple στις διάφορες θέσεις εργασίας, προσθέτοντας ότι το 50% των προσλήψεων της εταιρείας εκείνη την χρονιά δεν ήταν κάτοχοι κάποιου πτυχίου. Μια αντίστοιχη πολιτική φαίνεται να ακολουθεί και η Microsoft, η οποία έχει αφαιρέσει την ύπαρξη πτυχίου από τις αιτήσεις υποψηφίων για τις entry-level θέσεις. Αντί του πανεπιστημιακού τίτλου, οι αγγελίες εστιάζουν στις οριζόντιες δεξιότητες – soft skills – και στη διάθεση των υποψηφίων να μάθουν και να εξελιχθούν.
Αν όλα τα παραπάνω φάνταζαν ως προειδοποιητικές «βολές» των εταιρειών για τα αμερικανικά πανεπιστήμια, το προηγούμενο καλοκαίρι η Google προχώρησε σε μια κίνηση που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια ευθύς αντιπαράθεση μαζί τους. Μέσω της πρωτοβουλίας της Google Career Certificates, η εταιρεία προχώρησε σε 6μηνους κύκλους σπουδών για τρεις ειδικότητες, οι οποίες άπτονται κατά βάση του αντικειμένου της δικής της δραστηριότητας αλλά και πολλών άλλων εταιρειών: Project Manager, Data Analyst, UX Designer. Στη σχετική ανακοίνωση, η εταιρεία επισημαίνει ότι η ολοκλήρωση αυτού του κύκλου σπουδών θεωρείται (τουλάχιστον από τη Google) ισάξια με το πτυχίο ενός πανεπιστημίου, προσθέτοντας ότι θα υποστηρίξει τους αποφοίτους στην εύρεση εργασίας όχι μόνο στους κόλπους της αλλά και σε άλλες εταιρείες, όπως η Walmart, η Best Buy, η Intel, η Bank of America ή η Hulu. Επιπλέον, το κόστος παρακολούθησης του κύκλου σπουδών αντιστοιχεί σε ένα κλάσμα μόλις των διδάκτρων ενός αμερικανικού πανεπιστημίου.
Είναι υπαρκτό το σενάριο των εταιρειών τεχνολογίας να αλλάξουν το μοντέλο της ανώτερης εκπαίδευσης; Είναι σίγουρο ότι για κλάδους, όπως η νομική, η φαρμακευτική και πολλοί ακόμη, η Ανώτατη Εκπαίδευση και ένα πτυχίο πανεπιστημιακής σχολής, θα εξακολουθήσει να αποτελεί προαπαιτούμενο για οποιονδήποτε θέλει να ακολουθήσει μία επαγγελματική καριέρα στα συγκεκριμένα πεδία. Όμως και παρά το γεγονός ότι ένα πανεπιστήμιο δεν προσφέρει μόνο ένα τίτλο σπουδών αλλά και μια κουλτούρα, ένα σύστημα αξιών, ένα κύκλο κοινωνικοποίησης, στον τομέα της τεχνολογίας τα πράγματα δείχνουν να είναι διαφορετικά. Ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, όπου η ανώτερη εκπαίδευση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με ιδιωτικά πανεπιστήμια με υψηλά δίδακτρα και αντίστοιχα δάνεια φοίτησης, που βαραίνουν τους αποφοίτους για χρόνια μετά την ολοκλήρωση των σπουδών τους. Λαμβάνοντας υπόψιν, ότι πλήθος, ακόμα και παραδοσιακών κλάδων, μετασχηματίζεται ψηφιακά, τότε οι ειδικότητες που «διδάσκει» η Google θα έχουν ευρεία απήχηση.
