Είναι σημαντική η σωστή ανάπτυξη της ικανότητας των παιδιών να διαβάζουν και να κατανοούν τον γραπτό λόγο; Ναι και μάλιστα μπορεί να αποβεί καθοριστική για την μετέπειτα διαδρομή που θα ακολουθήσουν στη ζωή τους τα παιδιά. Αν τα παιδιά δεν καταφέρουν να αναπτύξουν την αναγνωστική τους ικανότητα μέχρι το τέλος του δημοτικού σχολείου, οι κίνδυνοι για το μέλλον τους μπορεί να είναι τεράστιοι. Σ’ αυτό το πεδίο η ψηφιακή τεχνολογία, οι αλγόριθμοι και το λογισμικό αναγνώρισης φωνής, μπορούν να προσφέρουν ένα πολύτιμο εργαλείο καταπολέμησης αυτού του ιδιότυπου αναλφαβητισμού.
Στις μελλοντικές σχολικές αίθουσες τα παιδιά των μικρών τάξεων του δημοτικού, στις ηλικίες δηλαδή που ξεκινάει η ανάπτυξη της αναγνωστικής ικανότητας, θα φορούν τα ακουστικά τους, θα φωνάζουν δυνατά τις προτάσεις που συναντούν σε προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών, τα οποία θα ενσωματώνουν τεχνολογία αναγνώρισης ομιλίας. Η συγκεκριμένη τεχνολογία θα βαθμολογεί στο παρασκήνιο την προφορά για κάθε μεμονωμένο ήχο και λέξη στην πρόταση, παρακολουθώντας ταυτόχρονα το χρόνο εκφοράς. Στη συνέχεια, ένας πίνακας ελέγχου θα ενημερώνει τον δάσκαλο εάν κάθε μαθητής ξεχωριστά χρειάζεται βοήθεια και που, προσφέροντας ταυτόχρονα παιχνίδια και ασκήσεις που θα μπορούσαν να αυξήσουν το επίπεδο της αναγνωστικής του δεξιότητας.
To παραπάνω δεν είναι ένα φανταστικό σενάριο. Ήδη τέτοιες τεχνολογίες αναπτύσσονται από διάφορες εταιρείες στον κόσμο, ενώ κάποιες από αυτές έχουν ξεκινήσει να δοκιμάζονται πειραματικά τα τελευταία χρόνια σε σχολεία στις ΗΠΑ. Άλλωστε στη συγκεκριμένη χώρα το πρόβλημα αυτού του τύπου αναλφαβητισμού είναι ιδιαίτερα έντονο. Ενδεικτικά, στην πολιτεία της Βιρτζίνια η ικανότητα ανάγνωσης των μικρότερων παιδιών μετρήθηκε το 2021 ως η υποδεέστερη της τελευταίας 20ετίας. Ποσοστό σχεδόν 35% των παιδιών σκόραραν χαμηλότερα από το αποδεκτό επίπεδο, μια επίδοση που θεωρείται ότι επιδεινώθηκε εξαιτίας της πανδημίας και των κλειστών σχολείων.
Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της εκπαιδευτικής τεχνολογίας εκτιμούν ότι η τεχνολογία θα παίζει όλο και μεγαλύτερο ρόλο μελλοντικά στη διδασκαλία της ανάγνωσης. Δυσλεξία και άλλες μαθησιακές δυσκολίες θα αναγνωρίζονται από το software αναγνώρισης ομιλίας, το οποίο θα γίνει ένα αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαιδευτικής διαδικασίας, παράλληλα με τα φυσικά βιβλία. Οι μαθητές θα αξιολογούνται από την τεχνολογία χωρίς να το γνωρίζουν και οι δάσκαλοι θα έχουν και περισσότερο χρόνο να αφιερώσουν και την ευχέρεια να προσφέρουν εξατομικευμένη διαδικασία μάθησης και ενδυνάμωσης των μαθητών. Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σήμερα, όπου συνήθως η ύλη μιας τάξης προχωράει ανεξάρτητα από το πόσοι έχουν κατανοήσει τα μαθήματα που έχουν προηγηθεί.
Σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς η εκμάθηση της ανάγνωσης μέχρι τις ηλικίες των 8-9 ετών είναι ζωτικής σημασίας, έτσι ώστε τα παιδιά να είναι σε θέση να αρχίσουν να τη χρησιμοποιούν ως βάση για την κατανόηση των υπόλοιπων θεματικών του σχολείου. Αν λοιπόν η τεχνολογία μπορεί να συνεισφέρει θετικά στη βελτίωση στη διαδικασία διδασκαλίας και κατ’ επέκταση στην αναγνωστική ικανότητα των παιδιών, αυτομάτως διευρύνει τους ορίζοντες και τις ευκαιρίες που θα έχουν στα επόμενα χρόνια.
