Ο πλανήτης μας τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε κίνδυνο. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι μια προβολή στο μέλλον, είναι παρούσα και ήδη αντιμετωπίζουμε έντονα τις συνέπειές της. Ακραία καιρικά φαινόμενα, μεγάλες δασικές πυρκαγιές, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη ανθρώπινη δραστηριότητα που σε αρκετές περιοχές απειλεί τη βιοποικιλότητα ή αποψιλώνει τα δάση για γεωργικούς ή κτηνοτροφικούς λόγους.
Πρώτο βήμα για την λύση ενός τέτοιου προβλήματος είναι η κατανόηση όλων των παραμέτρων του. Για να έχουμε μια πλήρη εικόνα τόσο για το μέγεθος όσο και για την κρισιμότητά του, χρειαζόμαστε μετρήσιμα αποτελέσματα όσο το δυνατό πιο κοντά στον πραγματικό χρόνο. Σ’ αυτό το πεδίο έρχονται να παίξουν καθοριστικό ρόλο τα Big Data, μεταμορφώνοντας ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τον κόσμο γύρω μας. Με αρωγό την πρόοδο της τεχνολογίας, αποκτούμε έναν πολύ σημαντικό σύμμαχο.
Χάρη στα Big Data, οι επιστήμονες έχουν πλέον τη δυνατότητα να αναλύουν όλα τα δεδομένα που λαμβάνουν από κάμερες και αισθητήρες που έχουν εγκαταστήσει για την παρακολούθηση μιας περιοχής, μιας χώρας ή ακόμα και του πλανήτη συνολικά. Με άλλα λόγια, μπορούν να παρακολουθούν τροπικά -μεσαία και μεγάλα- θηλαστικά και πτηνά, κάθε είδος που είναι σημαντικό, αισθητικά, οικολογικά, ακόμα και οικονομικά. Επιπλέον, η χαρτογράφηση της αποψίλωσης των δασών γίνεται πολύ πιο εύκολη σήμερα χάρη στα Big Data. Η ανάλυση εικόνων επιτρέπει στους περιβαλλοντολόγους και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να παρακολουθούν, σχεδόν σε πραγματικό χρόνο, την κατάσταση των δασών σε όλο τον κόσμο με τη βοήθεια δορυφορικών εικόνων. Χαρακτηριστικά, ένα τέτοιο εργαλείο είναι το Global Forest Watch, που χρησιμοποιεί τεράστιες ποσότητες δορυφορικών εικόνων υψηλής ανάλυσης της NASA για να βοηθήσει οργανισμούς, κυβερνήσεις και τους ενδιαφερόμενους πολίτες στην παρακολούθηση της αποψίλωσης των δασών σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Ήδη χάρη στο συγκεκριμένο εργαλείο έχουν αναλυθεί περισσότερες από 700.000 δορυφορικές εικόνες.
Ανάλογη χρησιμότητα έχουν τα Big Data και στην παρακολούθηση των ωκεανών. Χρησιμοποιώντας θαλάσσιους αισθητήρες, οι επιστήμονες είναι σε θέση να παρακολουθούν τα κύματα, τα ρεύματα, την ποιότητα του νερού και την κυκλοφορία των πλοίων σε ορισμένα από τα κύρια κανάλια ναυτιλίας, να αναλύουν τα δεδομένα και να εκτελέσουν προσομοιώσεις για τσουνάμι ή σεισμούς προκειμένου να προσδιοριστεί ο αντίκτυπος στις παράκτιες περιοχές. Παρόμοια, τεχνολογίες, όπως η μηχανική μάθηση προσφέρουν τη δυνατότητα ανάπτυξης συστημάτων, που θα μπορούσαν να παρακολουθούν τη ρύπανση, την απόκριση διαρροών και άλλες σημαντικές πτυχές διαχείρισης των ωκεανών.
Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε ίσως πως τα Big Data μπορούν να προσφέρουν μεγάλες δυνατότητες σε επιχειρήσεις και κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, όμως η ίδια τεχνολογία μπορεί να παίξει ένα ακόμα ουσιαστικό ρόλο: αυτό της προστασίας του πλανήτη μας.